Uzman Ergoterapist Ebru Şirin Kefal, sürekli navigasyon kullanımının mekânsal hafızayı zayıflatabileceğine dikkat çekti.
Beyin doğal olarak haritalama yapıyor
Kefal, insan beyninin çevresini sürekli haritaladığını belirterek, "Bu yetenek hayatta kalmak için evrimsel süreçte gelişmiştir. Hipokampus ve entorinal korteks gibi beyin bölgeleri, yön bulma ve mekânsal hafıza konusunda kritik rol oynar." dedi.
Grid hücreleri ve yer hücreleri iş başında
Nobel ödüllü bilim insanlarının keşfettiği grid ve yer hücrelerinin yön bulmada etkili olduğunu vurgulayan Kefal, “Bu hücreler çevresel bilgileri işler ve bir çeşit içsel harita oluşturur. Bu sistem olmadan yön tayini oldukça zorlaşır.” ifadelerini kullandı.
Navigasyon kullanımı mekânsal hafızayı zayıflatıyor
Sürekli navigasyon kullanmanın beyin yapısında değişikliklere yol açabileceğini söyleyen Kefal, “Özellikle hipokampus ve posterior parietal korteks gibi alanlarda gri madde hacmi azalabiliyor. Bu da kişinin yön bulma yeteneğini olumsuz etkileyebilir.” dedi.
Retrosplenial Alan (RSA) ve navigasyon
Navigasyon süreçlerinde beynin retrosplenial alanının devreye girdiğini belirten Kefal, “RSA, çevresel haritaların oluşturulmasında ve mekânsal bilgilerin hatırlanmasında kritik rol oynar. Bu alanın hasarı yön bulma becerilerini ciddi şekilde zayıflatabilir.” şeklinde konuştu.
Navigasyon cihazlarının avantajları da var
Navigasyon sistemlerinin bilinmeyen bölgelerde kaygıyı azaltarak güvenlik hissini artırdığını belirten Kefal, “Anlık trafik bilgileri, acil durumlarda yol tarifi gibi avantajlar kullanıcıları rahatlatır. Ancak bu konfor, beyin tembelliğiyle birlikte gelirse sorun yaratabilir.” uyarısında bulundu.
Aşırı navigasyon kullanımı stres ve anksiyeteye yol açabilir
Kefal, navigasyon sistemlerine aşırı bağımlılığın sürücülerde dikkatsizlik, stres ve anksiyeteye yol açabileceğini belirtti. “Yanıltıcı yönlendirmeler ya da cihaz hataları sürücüyü zora sokabilir. Bu yüzden teknolojiyi dengeli kullanmak önemlidir.” diyerek sözlerini tamamladı.
