Mevsimler arası yaşanan hava değişikliklerinin birçok insanın ruh hali üzerinde belirgin bir etkiye sahip olduğunu aktaran Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, sonbaharın ruh hali ve psikolojik sağlık üzerindeki etkileri hakkında bilgi verdi.
Mevsimler duygu durumumuz üzerinde etkili
Sonbahar ayları yaklaştığında doğanın, sıcak yaz günlerinden serin, bazen de yağmurlu havalara geçiş yaptığını hatırlatan Demir, ancak sadece doğa değil, insan psikolojisinin de bu geçişten etkilendiğini belirtti.
Sonbaharda yaşanan hava durumu değişikliklerinin ruh halimiz ve psikolojik sağlığımız üzerindeki etkilerine değinen Demir, “Mevsimler arası yaşanan hava değişiklikleri birçok insanın ruh hali üzerinde belirgin bir etkiye sahiptir. Bu etkiye en çok dikkat çeken psikiyatrik bozukluklardan biri, mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak bilinir. Bu bozukluk son dönem küresel iklim krizinin etkisiyle yaz aylarında huzursuzluk, uykularda bozulma, agresyon, tahammülsüzlük olarak görülmekle beraber genellikle sonbahar ve kış aylarında artan depresif belirtilerle karakterizedir. Güneş ışığının azalması, vücudumuzun biyolojik saatini (sirkadiyen ritim) bozabilir ve serotonin gibi ruh halimizi düzenleyen hormonların üretimini etkileyebilir. Aynı zamanda, melatonin seviyeleri de değişir, bu da yorgunluk ve enerji kaybına neden olabilir.” şeklinde konuştu.
Sonbahar yorgunluk, isteksizlik, enerji kaybı ve depresif belirtilere neden olabiliyor
Sonbaharda yaşanan hava değişiklikleri sonucu enerji ve motivasyonun düşebileceğine dikkat çeken Demir, şunları aktardı:
“Günlerin kısalması ve güneş ışığının azalması, birçok kişide yorgunluk, isteksizlik ve genel bir enerji kaybına yol açabilir. Bazı kişilerde üzüntü, umutsuzluk ve ilgi kaybı gibi depresif belirtiler ortaya çıkabilir. Uyku düzeninde bozulmalar olabilir. Melatonin hormonunun artışı ile kişiler kendilerini daha fazla uyuma isteği içinde bulabilirler, ancak bu sağlıklı uyku getirmeyebilir. Özellikle karbonhidrat tüketme isteğinde artış görülebilir, bu da kilo artışına yol açabilir. Sosyal izolasyon eğilimi başlayabilir. Soğuk ve kapalı havalar, bazı kişileri daha içe dönük hale getirerek sosyal aktivitelerden uzaklaştırabilir.”
Güneşli günlerde dışarıda vakit geçirmek, ruh halini iyileştirebilir
Sonbaharın psikolojik etkilerinden korunmak ve ruh sağlığımızı desteklemek için önerilerde bulunan Demir, “Güneşli günlerde mümkün olduğunca dışarıda vakit geçirmek, serotonin seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Sabahları kısa yürüyüşler yapmak veya öğle saatlerinde açık havada zaman geçirmek ruh halini iyileştirebilir.” dedi.
Sonbahar ve kış aylarında güneş ışığının azalmasının D vitamini seviyelerinde düşüşe neden olabileceğini belirten Demir, “Bu durumda, doktor kontrolünde D vitamini takviyesi almak, duygu durumumuzu destekleyebilir.” şeklinde konuştu.
Sonbaharın getirdiği değişiklikler, hayatın doğal bir parçası
Fiziksel aktivitenin, beynimizdeki mutluluk hormonlarını artırarak ruh halimizi olumlu yönde etkilediğine dikkat çeken Demir, “Düzenli egzersiz yapmak, mevsimsel değişikliklere bağlı ruh hali dalgalanmalarını hafifletebilir.” dedi.
Karbonhidrat tüketimini dengelemek için beslenmeye de dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, sözlerini şöyle tamamladı:
“Meyve-sebze ağırlıklı beslenmek, enerji seviyemizi korumaya yardımcı olur. Omega-3 yağ asitleri, depresif belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir. Soğuk havalar sosyal aktivitelerden uzak durmak için bir bahane olabilir, ancak aile ve arkadaşlarla vakit geçirmek, sosyal izolasyonu önler ve moralimizi yüksek tutar.
Sonbahar mevsiminin getirdiği değişiklikler, hayatın doğal bir parçasıdır. Ancak bu dönemde ruh sağlığımızı korumak ve kendimize dikkat etmek, sonbaharı daha enerjik ve mutlu geçirmemize ve mevsimin tadını çıkarmanıza yardımcı olabilir.”
