Kültür & Sanat

Tarihte Bugün: 1 Eylül

1846: Sultanahmet'te, Darülfünun binasının temeli atıldı.

1900: İstanbul'da Padişah II. Abdülhamid'in 25. saltanat yılı büyük bir törenle kutlandı. Törene bütün yabancı devletlerin temsilcileri katıldı.

1923: Japonya’nın Tokyo ve Yokohama kentlerinde gerçekleşen depremde yaklaşık 300 bin kişi öldü. 1923 Kanto Depremi veya Büyük Kanto Depremi diye isimlendirilen deprem, saat 11.58’de meydana gelmiş ve 4 dakika sürmüştür. Jeologlar günümüzde Büyük Kanto Depremi’nin 7,9 büyüklüğünde olduğunu tahmin etmektedir. Bu deprem, tarihteki en yıkıcı depremlerden biridir.

1924: Ankara Devlet Konservatuarı’nın temelini oluşturan Musiki Muallim Mektebi Ankara’da açıldı. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra kurulan yeni rejim, Batı tarzı hayatı ve kültürü zorla da olsa Müslüman halka kabul ettirmeye çalışmıştı. Batı tarzı mektepler açılırken halkın özünden ve tarihinden gelen medreseler ve irfan yuvaları kapatılmıştı.

1927: Türkiye'de medeni nikâh zorunlu hâle getirildi.

1929: İlk ve orta öğretim okulları ders müfredatından Arapça ve Farsça dersleri kaldırıldı. Arap harflerinin öğrenilmesi zor olduğu bahanesiyle kaldırılmasının ardından İslam’ın dili olan Arapça’nın tümden kaldırılması, dinin tamamen ortadan kaldırılıp halkın belleğinden de silme teşebbüsü olarak değerlendirildi.

1939: Alman orduları Polonya’nın Lehistan kentine girdi ve İkinci Dünya Savaşı resmen başladı. 60 milyon kişinin öldüğü savaşın başlamasının 50’nci yılında ise 1 Eylül, Dünya Barış Günü ilan edildi.

1949: Van’ın Özalp ilçesinde Temmuz 1943’te 33 köylüyü kurşuna dizmekle suçlanan emekli Orgeneral Mustafa Muğlalı tutuklandı. Muğlalı, sınırda bin bir zorluk altında yaşayan 33 masum köylüyü, sınırı ihlâl eden İran tarafındaki aşiretlere sözde gözdağı vermek amacıyla kurşuna dizdirmişti. Ardından da tutuklanıp hapse atılmış ve orada ölmüştü. Bundan yaklaşık 60 yıl sonra da Genelkurmay, Van’ın Özalp ilçesindeki kışlaya, halkını kurşuna dizen Muğlalı’nın adını verdi. 2011’de ise Mustafa Muğlalı’nın ismi tabeladan çıkarıldı.

1967: Türkiye'deki Kıbrıslı mücahitler ve öğrenciler, Hükûmeti protesto etti. İçişleri Bakanı Faruk Sükan, protestocuların sınır dışı edilebileceğini açıkladı.

1969: Kaddafi Libya’da askeri darbeyle Kral İdris’i devirdi. 2011 Libya İç Savaşı sonucunda rejimi devrildi ve Kaddafi de linç edilerek öldürüldü.

2006: İran'da bir yolcu uçağının ülkenin kuzey doğusundaki Meşhed kenti hava alanına inişi sırasında alev alması sonucu en az 29 kişi öldü.

2016: Cemaat-i İslami liderlerinden Mir Kasım Ali idam edildi. Bangladeş’te, 1971’deki Bağımsızlık Savaşı sırasında Bangladeş’in Pakistan’dan ayrılmasını; Müslümanların güçlerinin dağılmasını, parçalanmasını istemeyen Cemaat-i İslami Partisi Merkezi Yürütme Kurulu Üyesi Mir Kasım Ali zalim Hasina Hükümeti’nin kurduğu Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi’nce idam edildi. şehadete giderken af dileme çağrısını reddeden Mir Kasım Ali idam sehpasına izzetle yürüdü. son sözleri de bu izzetli duruşun kanıtı olmuştu. ''idamın ipinden korkmayın üzülmeyin, şehit kanına buluşmış toprak çok daha verimli oluyor. sizde o toprakta kolayca kelimeyi tevhid bayrağı dikeceksiniz…''

Mir Kasım Ali bu sözler ile ölüme yürürken, geride sahiplenilmeyi gerektiren büyük bir miras bıraktı. Bilindiği üzere Cemaati İslami Teşkilatı’na yönelik idam furyasının arkasında ABD ve Batı’nın desteği yer alıyordu. Müslümanların bu katliamlara karşı sessizliği de idam furyasının devam etmesinde etkili olmuştur.