Bu yöntemlerden biri de Pozitron Emisyon Tomografisi – Bilgisayarlı Tomografi (Pet-CT)’dir. Özellikle kanser teşhisinde kullanılan bu gelişmiş görüntüleme tekniği, hastalıkların yayılımını değerlendirmek ve uygun tedavi yöntemlerini belirlemek amacıyla tercih edilmektedir.
Pet-CT Nedir?
Pet-CT, iki farklı görüntüleme yönteminin birleşiminden oluşan ileri bir tıbbi görüntüleme tekniğidir. Pozitron Emisyon Tomografisi (PET), hücresel düzeyde metabolik aktiviteyi gösterirken; Bilgisayarlı Tomografi (CT), vücudun anatomik yapısını detaylı bir şekilde görüntüler. Bu iki yöntemin birleştirilmesi sayesinde hastalıkların erken teşhis edilmesi ve vücuttaki anormalliklerin net bir şekilde ortaya konması sağlanır.
Pet-CT Neden Çekilir?
Pet-CT, en çok kanser hastalarının teşhis ve tedavi sürecinde kullanılsa da birçok farklı hastalığın tespitinde de önemli bir rol oynar. İşte Pet-CT’nin yaygın kullanım alanları:
- Kanser teşhisi ve evreleme: Tümörlerin yayılımını tespit etmek ve kanserin hangi evrede olduğunu belirlemek için kullanılır.
- Tedaviye yanıtın değerlendirilmesi: Kemoterapi veya radyoterapi gören hastalarda tedavinin ne kadar etkili olduğunu görmek için yapılır.
- Metastaz araştırması: Kanserin vücudun farklı bölgelerine yayılıp yayılmadığını anlamak için çekilir.
- Nörolojik hastalıklar: Alzheimer gibi beyin hastalıklarının teşhisinde yardımcı olur.
- Kalp hastalıkları: Kalbin kan akışını ve fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır.
Pet-CT Nasıl Çekilir?
Pet-CT çekimi öncesinde hastanın belirli hazırlıkları yapması gerekir. İşlem genel olarak şu adımlarla gerçekleştirilir:
-
Hazırlık Süreci:
- Çekimden önce en az 6 saat aç kalmak gereklidir.
- Şeker hastalarının doktor kontrolünde kan şekeri seviyelerini düzenlemesi gerekir.
- Metal eşyaların çıkarılması istenir.
-
Radyoaktif Madde Enjeksiyonu:
- Vücuda düşük dozda radyoaktif bir madde (genellikle FDG – Florodeoksiglukoz) damar yoluyla enjekte edilir.
- Bu madde, vücuttaki yüksek metabolik aktiviteye sahip hücreler tarafından tutulur ve kanser hücrelerinin belirlenmesine yardımcı olur.
-
Görüntüleme Aşaması:
- Hastadan 30-60 dakika kadar beklemesi istenir. Bu süre, radyoaktif maddenin vücutta yayılmasına olanak tanır.
- Daha sonra hasta, özel bir cihaza alınarak tarama işlemi gerçekleştirilir.
- Çekim yaklaşık 20-30 dakika sürer.
-
Sonuçların Değerlendirilmesi:
- Çekim tamamlandıktan sonra uzman radyologlar tarafından görüntüler değerlendirilir.
- Sonuçlar doktorlara iletilerek hastanın teşhis ve tedavi süreci planlanır.
Pet-CT Zararlı Mıdır?
Pet-CT, düşük dozda radyoaktif madde kullanılarak gerçekleştirildiği için genellikle güvenli bir işlemdir. Ancak hamile kadınlar ve emziren anneler için önerilmez. Radyasyon maruziyetini minimum seviyede tutmak için işlem sonrası bol su içmek ve sık sık idrara çıkmak önerilir.
Sonuç
Pet-CT, özellikle kanser teşhisi ve takibi başta olmak üzere birçok hastalığın tanısında kullanılan önemli bir görüntüleme yöntemidir. Doktor önerisiyle yapılan bu tarama, hastalıkların erken teşhis edilmesini sağlayarak tedavi sürecine önemli katkılar sunar.