Türkiye’de imar, yapı denetimi ve köy yerleşimleriyle ilgili önemli yenilikler getiren yasa teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. Yeni düzenlemeyle birlikte hem kent merkezlerinde hem kırsal alanlarda yapılaşmaya dair kurallar yeniden şekillendiriliyor.
Yapı Denetimine Sıkı Takip ve Ağır Cezalar
Yeni düzenlemeye göre, yapı denetim sistemi ciddi şekilde sıkılaştırılıyor. Yapı denetim kuruluşlarının sayısı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından şehir bazında sınırlandırılabilecek. Ayrıca, ihmalkar davranan yapı denetim firmaları ile teknik personel, yöneticiler ve laboratuvar görevlileri hakkında 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. İdari para cezaları ise 50 bin TL’den başlayacak.
Köy Evleri ve Gecekondu Yasasında Değişiklik
Köylerdeki yapılaşmayı düzenleyen maddeler ile Gecekondu Kanunu'nda da çeşitli değişiklikler yapıldı. Artık kırsalda yapılan yapılar için daha net çerçeveler çiziliyor ve izinsiz yapılaşmanın önüne geçilmesi hedefleniyor.
Türkiye Çevre Ajansı'na Yeni Yetkiler
Yasa kapsamında Türkiye Çevre Ajansı'nın yetki alanı genişletildi. Ajans artık şirket kurabilecek, mevcut şirketlere ortak olabilecek. Bu adımın, çevresel projelerin finansmanı ve uygulanmasında daha etkin olunması amacıyla atıldığı belirtiliyor.
İmar Hakkı Başka Parsellere Aktarılabilecek
Yeni düzenleme, imar planlarında kamuya ayrılan alanlarda yapı hakkı bulunan parsellerin bu hakkını başka bir alana taşımasına olanak tanıyor. “İmar hakkı transferi” adı verilen bu sistemle, yapılaşma engeli bulunan alanlarda hak sahiplerinin mağduriyeti azaltılacak.
Kamusal Alanlar Bedelsiz Kamuya Geçecek
Kamu hizmetine ayrılan alanların kamulaştırma maliyeti olmaksızın kamuya geçmesi için imar kanununda değişiklik yapıldı. Bu alanlar; park, otopark, okul, sağlık tesisi, yeşil alan gibi hizmetlere yönelik olacak ve başka amaçla kullanılamayacak.
Taşınmaz Değer Artışı Takip Altında
İmar değişikliğiyle birlikte taşınmazların değerinde yaşanan artıştan doğan kazancın yüzde 90'ı, kamuya "değer artış payı" olarak ödenecek. Ödeme peşin yapılabileceği gibi taksitle de gerçekleşebilecek.
Elektronik Haberleşme Altyapısına Yeni Prosedür
İmar planı olmayan alanlarda iletişim kuleleri ve direkler için ruhsat süreci yeniden düzenlendi. Haritaların onaylanması ve ruhsat süreci için yeni kurallar getirildi.
Enerji Santralleri Denetim Dışında
Güneş ve rüzgar enerji santralleri, yapı denetimi kapsamı dışında tutulacak. Denetim firmaları ise elektronik sistem üzerinden atanacak ve hizmet bedelleri inşaat alanına göre hesaplanacak.
Yeni yasa, izinsiz yapılaşmayı önlemenin yanı sıra, şehirleşme süreçlerini düzenli hale getirmeyi ve kamu yararını artırmayı hedefliyor. Meclisten geçen bu düzenlemeler, Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek.