İsraf Üzerine Birkaç Kelam

İsraf, bir şeyi gereğinden fazla kullanmak, gereğinden fazla harcamak, yeterince, kararında ve sınırından aşmak olarak tanımlanabilir.

İsrafı maddi ve maddi olmayan israf olarak ikiye ayırmamız mümkündür.

Maddi israf, madde olarak bulunan şeylerin yerli yerince olmaması ve harcanmaması gerekenden çok harcanması ve kullanılmasını ifade eder. Madde olarak el ile tutulabilen her şeyin fazladan kullanımıdır.

Bugün dünya nüfusunun 7,5 milyar olduğu düşünülecek olursa bu nüfuzun 1,5 milyarı obez, yaklaşık 1 Milyarı ise açlıkla mücadele etmektedir. Bu açıdan bakıldığından aç kalanların ekmek ve iaşesinin obezler tarafından tüketildiğini söylemek sanırım yanlış olmaz.

Bizler ekmeğin çöpe atılmasını, suyun boşa akıtılmasını israf olarak görüyoruz ancak boşa geçirilen zamanın, heba edilen gençliğin, boşa geçirilen boş vakitleri israf olarak görmememiz şaşılacak bir durum olarak ortaya yerde durmaktadır.

İkinci israf türü ise manevi israftır ki, biz daha çok bu israf üzerinden konuyu ele almaya çalışacağız;

İsrafların en kıymetlilerinden başlayalım,

Zaman İsrafı;  rivayetlerde büyük müfessir Fahreddin Razı,  Asr (İkindi) Suresini; pazarda buz satan adamın sermayesi eriyen bu adama yardım edin bağrışı sonrası anladığını söyler. Çünkü insanın sermayesi karı (buzu) ve kârı erimektedir. Ömrü tükenmektedir. Boşa geçirilen zamanlar boş vakitler hep kârı eritmekte sermayeyi tüketmektedir.

Boşa geçirdiğimiz günler, geceler ve haftalar hep eriyen sermayemizin alameti, ‘’Boş Vakit’’ olarak adlandırdığımız zamanlar hep tüketilen sermayenin heba edilen değerleridir.

Televizyon karşısında, cep telefonu ile geçirdiğimiz vakitler hep sermayeden…

İnsan ömrünün ortalama 75 yıl olduğunu düşünürsek yapılan bir araştırmada 25 yılının uyku ile geçtiği geriye kalan vakitlerin 50 yıllık ömrün yine yarısının işte, okulda, çarşıda pazarda geçtiği vakitleri düşünecek olsak geriye kalan bölümün ‘boş vakit’ olmayacağı ve altın, elmas, zebercet ve yakut kadar değerli olduğu hemen ortaya çıkacaktır.

Sevgi İsrafı; haşa bir şeyi Allah ve Resulü gibi sevmekte israftır. Para, mal, makam, kadın dolar, Euro, dünya malı ve hayatımızı idame ettiren eşyalar, ancak dünya metaı olduğu bilinmeli ve o kadar sevilmelidir. Eğer kıymetinden çok sevilse sevgide israf olur.

Hürmette İsraf; yine hürmet edeceğin kişinin eli yerine ayağını öpersek hürmette israf olur.

Bizler Vasat bir ümmet olmamız hasebi ile ifrat ve tefrite gitmeden, her işi yerli yerinde yapmalıyız.

İbadette İsraf; ibadet dahi olsa israf yapılmamalıdır. Hz. Aişe (r.a) bir gün bir kadının gece boyu namaz kıldığını anlatıyor. Hz. Peygamber (sav) ona siz bıkarsınız ancak Allah (c.c) sevap vermekten bıkmaz buyurarak ibadette bile sınırları korumamızı tavsiye etmektedir.

Yine bir denizin veya derenin kenarında abdest alıyor olsanız bile israf etmeyin. (İbn-i Mace; Dualar ve Zikirler Kitabı / Abdest ) Aslında deniz veya derenin kenarında alınan abdest suyu israf olmaz çünkü zaten yine denize ve dereye akmaktadır. Ancak Allah resulü bize ölçüyü veriyor ve bunu ahlak etmemizi tavsiye ediyor ve bizi terbiye ediyor.

Sözde İsraf; Saf Suresi 2. Ayette (يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ  )

Ey iman edenler! Niçin yapmayacağınız şeyleri söylüyorsunuz?

Kişinin yapmadığı, yapamayacağı şeyleri söylemesi sözün israfıdır. Çokça konuşmak ve saatlerce muhabbet, uzun uzadıya telefon sohbeti sözün israfıdır. Kişinin ağzından çıkan her şeyin kaydedildiğini ağızdan çıkan her kelamın hesabını vereceğini bilmesi gerekir.

Bu haseple sözü israf etmeyelim… Vesselam

foto
Yazar: Yakup Kaya
YORUM YAPIN(üye olmadan da yorum yapabilirsiniz)
Yorumla
İptal