Modern tıpta oldukça yaygın olarak kullanılan bu tedavi, hastalığın türüne ve evresine göre farklı şekillerde uygulanabiliyor.
Işın tedavisi nedir?
Radyoterapi; yüksek enerjili ışınlar (genellikle X ışınları veya protonlar) kullanılarak kanser hücrelerinin büyümesinin durdurulması veya yok edilmesini amaçlayan bir tedavi yöntemidir. Bu ışınlar, kanserli hücrelerin DNA’sına zarar vererek çoğalmalarını engeller.
Nasıl uygulanır?
Tedavi genellikle bir radyasyon onkoloğu tarafından planlanır. Bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemleriyle tümör bölgesi net bir şekilde belirlenir. Ardından hastaya özel bir ışınlama planı hazırlanır.
Tedavi genellikle hastanede, özel cihazlarla ayakta gerçekleştirilir. Her seans birkaç dakika sürer, ancak hazırlık süreci daha uzun olabilir. Işın doğrudan hedef bölgeye yönlendirilir ve sağlıklı dokular mümkün olduğunca korunmaya çalışılır.
Kaç seans sürer?
Seans sayısı hastalığın türüne ve yayılım durumuna göre değişiklik gösterir. Bazı durumlarda sadece birkaç seans yeterli olurken, bazı hastalarda 5-7 hafta boyunca haftada 5 gün uygulama yapılabilir. Ortalama seans sayısı 20-30 arasında değişebilir.
Yan etkileri nelerdir?
Işın tedavisinin yan etkileri genellikle tedavi edilen bölgeye bağlıdır. En sık görülenler:
Yorgunluk
Ciltte kızarıklık, hassasiyet veya soyulma
Tedavi bölgesine özgü şikâyetler (örneğin baş-boyun bölgesine uygulandığında ağız kuruluğu, mide bölgesinde bulantı)
Bu yan etkiler genellikle geçicidir ve tedavi sonrası birkaç hafta içinde düzelir. Tedavi sırasında doktorlar hastayı yakından izleyerek, şikâyetleri azaltacak destekleyici önlemler alır.
Radyoterapi kimlere uygulanır?
Işın tedavisi; meme, akciğer, prostat, baş-boyun, beyin tümörleri gibi birçok kanser türünde kullanılır. Bazen cerrahi öncesi tümörü küçültmek için, bazen de cerrahi sonrası kalan hücreleri yok etmek amacıyla uygulanır.
