Evlerinde bilgisayarı, interneti olmayan milyonlarca
vatandaş bulunuyor. Özelikle çok çocuklu ailelerde evinde tek bir bilgisayarı
olanların sayısı da oldukça fazla. Bu durum Türkiye’de hâlihazırda var
olan imkân eşitsizliklerini daha da gün yüzüne çıkarıyor.
Covid-19 salgını sebebiyle birçok ülkede eğitime ara
verilirken Türkiye'de bu süreçte uzaktan eğitime geçti. Türkiye’de öğrenciler
bilgisayar ve televizyon üzerinden eğitimlerini sürdürüyor. Peki, öğrencilerin
ne kadarı bilgisayara erişebiliyor?
“Öğretmenimiz bize
ulaşmak istiyor ama bilgisayarım olmadığı için ulaşamıyor”
EBA TV üzerinden eğitimini yapaya çalıştığını ama bunun
yeterli gelmediğini ifade eden 6’ncı sınıf öğrencisi Dilan Yasak, bilgisayarı
olmadığı için öğretmeninin kendisine ulaşamadığını kendisinin de öğretmenine
ulaşamadığını söyledi.
Yasak, “Biz 5 kardeşiz bilgisayar ve internetimiz olmadığı
için derslerimizi EBA TV üzerinden yapmaya çalışıyoruz ama bunda da pek
başarılı olamıyoruz çünkü derslerimiz çakışıyor. Babam 1,5 yıl önce vefat etti.
Annem de çalışmadığı için ihtiyaçlarımızı karşılayamıyor. Öğretmenimiz canlı
bağlantı yaparak bize ulaşmak istiyor ama bilgisayarım olmadığı için bana
ulaşamıyor. Ne ben ona ne o bana ulaşabiliyor. Bu yüzden çaresiziz. Ben
bilgisayarsız kaldım öğretmenim de öğrencisiz, bu şekilde öğretmenimden uzak
kaldım.” ifadelerini kullandı.
“Cumhurbaşkanımıza
sesleniyorum bir çare bulsun, çocuklarım eğitimsiz kaldı”
Yaklaşık 3 yıl önce kocasını bir trafik kazasında kaybeden 8
çocuk annesi Ayşe Yumuşak ne bilgisayar ne de internetlerinin olmadığını
çocukların da yüz yüze eğitime alıştıkları için EBA TV’den izledikleri dersten
bir şey anlamadıklarını söyledi.
Çocuklarının okumayı çok sevdiğini ve öğretmenlerine de
hasret kaldığını ifade eden Yumuşak, çektikleri sıkıntıyı şu şekilde anlattı:
“7 çocuğum okula gidiyor ne bilgisayar ne de internetleri
bulunuyor. Televizyondan EBA TV’yi izliyorlar ama ders bittikten sonra ne
anladıklarını soruyorum ‘çocuklarım hiçbir şey anlamadık’ diyorlar. Okul yok,
eğitim yok mahallemizde internet şebekesi bile yok, maddi imkânımız olmadığı
için bizlerde ne yapacağımızı bilemiyoruz. Çocuklarım da okumayı çok
istiyorlar. Çocukların öğretmeni neden canlı yayına katılamadıklarını soruyor.
‘Burada internet şebekesinin olmadığını ve telefonda kullandığımız internetinde
çabuk bittiğini söylüyoruz’ liseye giden çocuklarım çok üzülüyor. Küçük
çocuklarım okulda öğrendiklerini unuttu. Ne yapacağımızı şaşırmış durumdayız.
Çocuklarım öğretmensiz kaldı. Oğlum geçenlerde benim telefonumdan öğretmenini
sesini duyduğuna çok sevinmişti. Öğretmenler de öğrencisiz kaldı çok
üzülüyorlar. Cumhurbaşkanımıza sesleniyoruz bir çare bulsun, çocuklarım
eğitimsiz kaldı.”
“Bizler bilgisayardan
mahrumuz öğretmenlerimiz de bizden mahrum”
Öğretmenlerimiz bize neden canlı derslere katılmadığımızı
soruluyor ama ne bilgisayarımız ne de internetimiz var” diyen 9’ncu sınıf
öğrencisi Halime Yumuşak, “Derslerimize fazla çalışamıyoruz çünkü hiçbir şey
bilmiyoruz, geçen yıl da okula bir dönem gidebildik. Hocalarımıza alıştığımız
için de EBA TV’den bir şey anlamıyoruz, internetimiz olmadığı için canlı yayına
da katılamıyoruz. Kardeşlerimle derslerimiz kesişiyor, derslerimizi
çalışamıyoruz. 8 kardeşim var, 7’miz okul okuyor. Hepimiz aynı anda
televizyondan derse giremeyiz. Hocalarınız WhatsApp gurupları kurdu, canlı
derslere katılmamızı istiyorlar ama internet olmadığı için katılamıyoruz.” diye
konuştu.
Bilgisayar fiyatları
çok pahalı olduğu için babamın gücü almaya yetmedi
Bilgisayarı olmadığı için uzaktan eğitimini babasının
çalıştığı iş yerine giderek yapmaya çalıştığını ifade eden Selahaddin Tekin de
şunları söyledi:
“Bizim evimizde tablet veya bilgisayarımız yok, bu nedenle
babamın çalıştığı iş yerine gelerek orada bulunan bilgisayardan EBA sitesine
girerek çalışıyorum. Hocam canlı ders için beni aradığında ben hocama şu anda
evdeyim, babamın çalıştığı iş yerine gittiğimde sizi arayacağım diyorum, hocam
da tamam seni arayacağım diyor. Bu şekilde babamın çalıştığı iş yerine
gittiğimde hocamla canlı bağlantı yapıp uzaktan eğitim yapıyorum. Mili Eğitim
Bakanımızdan bilgisayar ve internet istiyorum çünkü babamın bunları
karşılayacak gücü yok. Bir defasında bilgisayar almaya gittik ama bilgisayar
fiyatları çok pahalı olduğu için babamın gücü almaya yetmedi. Ben hem
bilgisayar hem de internet istiyorum.”
“Bilgisayara talep
çok ama alım yok”
Uzaktan eğitimin başlamasıyla birlikte bilgisayar talebinde
oldukça büyük bir artış yaşandığına dikkat çeken satış temsilcisi Mirza
Dalkılıç, fiyatlardaki yükselişten dolayı insanların ikinci el bilgisayarlara
yöneldiğini kaydetti.
Dalkılıç, “Müşteriler genelde ucuz bilgisayar arıyor ama
bizdeki bilgisayarlar birçok müşteriye pahalı geliyor. Türkiye’de üretim
olmadığı için düşük fiyata bilgisayar bulamıyoruz. Fiyatlar eskiye göre iki kat
artmış durumda, daha önce 2 bin TL değerinde olan bir bilgisayar şu anda 4 bin,
4 bin 600TL’nin üstünde, bu da müşterilere baya pahalı geliyor. Bu da
insanların uzaktan eğitim için genelde telefon kullanmalarına neden oluyor.
Bilgisayara talep var ama alım yok.” dedi.
“Fiyatlar çok yüksek
olduğu için müşteriler ikinci el bilgisayara yöneliyor”
Müşteriler genelde bilgisayar alacakları zaman ilk önce
fiyatlarına bakıyor.” diyen Dalkılıç, “Özellik falan sormuyorlar, uzaktan
eğitim için çok fazla özelliğe gerek duyulmuyor. Çünkü online sistem üzerinden
eğitim yapıldığı için en kötü bilgisayar bile işlerini görüyor. Fiyatlar çok
yüksek olduğu için müşteriler ikinci ele yöneliyor. Bize sürekli 'ikinci el
bilgisayar var mı?' diye soruyorlar ama uzaktan eğitim başladığından beri ikici
el bilgisayar pek bulunmuyor.” ifadelerini kullandı.