Aksesuar dalak, doğuştan var olan ve genellikle normal dalağın yanı sıra vücutta bir veya birden fazla küçük ek dalak dokusunun bulunması durumudur. Bu durum, genellikle tesadüfen tespit edilir ve çoğu insan için herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, nadir durumlarda tıbbi olarak önem taşıyabilir.
Aksesuar dalak, vücudun normal dalağa ek olarak geliştirdiği, genellikle birkaç santimetreden büyük olmayan küçük bir dalak dokusudur. Toplumun yaklaşık %10-30’unda görülebilir. En sık olarak dalak çevresinde, mide, pankreas veya bağırsak duvarına yakın bölgelerde yerleşir.
Bu durum genellikle başka bir hastalık için yapılan görüntüleme yöntemleri sırasında keşfedilir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile tanısı konulabilir. Bu yöntemler, aksesuar dalağı diğer yapılarla, özellikle tümör veya lenf bezi gibi oluşumlarla karıştırmamak için önemlidir.
Aksesuar dalak genellikle belirti vermez. Ancak bazı durumlarda, özellikle kendi ekseni etrafında dönerek kan akışını engellediğinde (torsiyon), karın ağrısı gibi semptomlara yol açabilir. Ayrıca, dalak cerrahisi (splenektomi) sonrası aksesuar dalağın aktif kalması, bazı kan hastalıklarının tedavisini zorlaştırabilir. Bu nedenle, splenektomi öncesi aksesuar dalakların varlığının araştırılması önemlidir.
Tedavi, genellikle aksesuar dalak sorunlara neden olmadığında gerekmez. Ancak torsiyon gibi komplikasyonlar meydana geldiğinde ya da hematolojik bir hastalığın tedavisi için dalağın tamamen çıkarılması gerektiğinde cerrahi müdahale yapılabilir. Asimptomatik vakalarda ise düzenli izleme yeterli olabilir.
Sonuç olarak, aksesuar dalak genellikle zararsız bir durumdur ve çoğu kişi farkında bile olmadan yaşamını sürdürür. Ancak nadir durumlarda komplikasyonlara yol açabileceği için doğru tanı ve gerektiğinde uygun tedavi önemlidir. Bu konuda daha fazla bilgi almak veya değerlendirme yaptırmak için bir uzmana başvurulması önerilir.
